Een cognossement of beurtvaartadres is een eigendomsdocument, dat wordt opgesteld en verstrekt, oorspronkelijk door een schipper, later een scheepvaartmaatschappij en is een verklaring dat in het cognossement omschreven goederen zijn geladen. Bij aankomst dient het cognossement als eigendomsbewijs, waar het meestal aan de nieuwe eigenaar van de goederen wordt overhandigd (dit ontvangstbewijs wordt soms ook stuurmansreçu genoemd) in ruil voor een wissel. De goederen kunnen dan na overlegging van het cognossement in ontvangst worden genomen.
Een cognossement heeft drie belangrijke functies:
Van elk cognossement worden 4 exemplaren opgesteld. Eén exemplaar wordt door de bevrachter ondertekend en is voor de kapitein. De 3 andere exemplaren worden door de kapitein ondertekend en zijn voor de bevrachter, de geadresseerde en de rederij. Op het exemplaar voor de geadresseerde staat ORIGINAL en dit is het enige verhandelbare exemplaar. Na het ondertekenen geeft de kapitein de ORIGINAL aan de bevrachter en hij stuurt deze op naar de geadresseerde.
Volgens overdraagbaarheid:
![]() |
Zie de categorie Invoices, bills and receipts van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |