پدر یا بابا یکی از نسبتهای خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مرد گفته میشود و از دید زیستشناختی، اجتماعی، فرهنگی، و مذهبی میتواند تعریفهای گوناگونی داشته باشد. از دید زیستشناختی، در پستاندارانی مانند انسان، پدر اسپرمی را تولید میکند که با تخمک ترکیب شده و پس از لقاح، رویان (جنین) شکل میگیرد. از دید اجتماعی پدر به مردی که نقش اجتماعی پدری را انجام دهد نیز گفته میشود. امروزه پژوهشهای بسیاری دربارهٔ اهمیت نقش پدری در رشد روانی و اجتماعی فرزندان انجام شدهاست. همچنین در گذشته به مرشدانی که میتوانستند مریدی را تا مقام حقیقت برسانند بابا میگفتند.
به کشیشهای مسیحی و گاه شبانان پدر نیز گفته میشود که باید در نظر داشت که هیچگونه ارتباطی به توضیحات فوق ندارد.
در طول تاریخ بشریت بنابر روایات و مکتوبات دینی تنها آدم و عیسی بدون پدر متولد شدند.